Fazer caminho.

Vai pouco puxéronse en contato comigo para escribir un artigo para Sermos Galiza, que estaban amañando un semanal que titularon O galego no exterior, Eo-Navia, Bierzo e As Portelas (anque a ese punto habería que poñerlle muitos peros, xa que en realidade el galego, galego-portugués, portugués... fora de Galiza fálase en muitos sitios máis que en Asturias, El Bierzo e As Portelas de Zamora, ademais de que el termo exterior non é el que eu usaría, por galegocéntrico, para falar desta lingua común). Pidíronme un artigo de 2.000 carácteres sobre el galego-portugués falado nel Eo-Navia, algo que teño que reconocer que me costou pola mía pouquísima capacidade de síntesis.

Condo me prantiaron escribir un artigo xurdíronme dúas dúbidas. A primeira, sobre que escribir. Ben, tía claro que a temática era el galego asturiano, pero non sabía mui ben que contar, tendo en conta que tía que ser escueto. Decidín falar del que me parece úa urxencia, a necesidade de xuntar esforzos. E decidín dar úa visión reintegracionista, a visión que levo tempo defendendo (aquí e, máis claramente, aquí e aquí, podedes ler a mía xa conocida opinión). E eso levoume a mía segunda dúbida, que normativa iba a usar? E é que este blogue xa conocéu varias grafías, as Normas ortográficas del gallego-asturiano editadas pola Academia de la Llingua Asturiana, úa grafía propia transitoria á espera de dalgúa nova proposta, e a grafía que uso agora, as Normas ortográficas e morfolóxicas del galego de Asturias (editadas en Eilao en 1990 pola Mesa pola Normalización del Galego de Asturias e a cultura da comarca - MDGA). Con todo, a mía postura é reintegracionista (xa espliquei que aposto polas normas da MDGA por úa cuestión táctica, pero que a estratexia a medio prazo sería reitegracionista). Asina que había dúas opciois, apostar por usar a norma que veño usando aquí, a da MDGA, ou úa grafía que pudera ser netamente eonaviega (entendendo dalgús discursos reintegracionistas que se dan en Galiza que se prantían precisamente úa forma reintegrada que non por eso deixe de ser galega).

Se aposto por esta grafía da MDGA por úa cuestión táctica para el Eo-Navia, non é menos certo que aposto, en termos estratéxicos, por úa grafía reintegracionista, asina que non foi tan difícil apostar por úa grafía reintegracionista (colos consellos dun bon amigo filólogo) para úa publicación non eonaviega. Úa grafía que espero e conto incorporar a pouco e a pouco nun proceso reintegracionista que pode ser lento pero é imparable.

E este foi el artigo que escribín, apostando por úa maior comunicación entre Asturias e Galiza, e entre Asturias e a Lusofonía.

Fazer caminho.

Pidem-me que escreva sobre o galego das Astúrias, e pidem-me que o faga nom polos meus conhecementos linguísticos, senom pola minha militança política na reivindicaçom lingüística. Ũa militancia da que de posturas ilhacionistas fum cambiando ás posturas reintegracionistas que podedes intuir na minha grafia, se bem é verdade que a sociedade asturiana e a sociedade eonaviega (o Eu-Návia, as Astúrias de fala galega) nom evolucionam os seus discursos nem o mesmo ritmo que eu, nem na mesma direçom necesariamente. Tampouco tenho nada claro que comparta os discursos do galeguismo, reintegracionista ou nom.

A sociedade do Eu-Návia nom asume que fala galego. Nom o asume porque teme que isso suponha renunciar à sua identidade asturiana (e muitas vezes o galeguismo linguístico e político ajudou a fomentar este medo). Isso dificulta a difussom do reintegracionismo, razom pola que eu normalmente uso a norma da MDGA (ũa vez descartada a norma da ALLA e a filosofia que conleva).  Apartir daí o que diga a ciência importa pouco a niveis de normalizaçom. E nom podemos esperar que as Administrações assumam um papel protagonista na normalizaçom nem na normativizaçom da língua (isso seria normal num pais onde o autoódio nom fosse tam patentente). A iniciativa tem que toma-la a sociedade civil comprometida. O galeguismo tem um normal interesse na língua comum, e o asturianismo tem um interesse normal em que as línguas das Astúrias se normalicem. E isso só se pode traduzir nũa colaboraçom e num múto conhecemento entre os dous paises e os dous movimentos dende o respeito e a irmandade, sem vitimismos nem paternalismos. A pergunta é se seremos quem a facê-lo ou nom. Eu tenho ũas esperanzas moderadas, mas esperanzas, ao fim, e estou disposto a trabalhar nesse caminho e sei bem que como eu hai muitos dispostos a anda-lo, assim que adiante.