Etiquetas
- Cultura(s) (2)
- É o que há (13)
- Epístolas (2)
- Eunavieguismo (11)
- Integraçom (4)
- Leituras (5)
- Língua(s) (32)
- LSE (2)
- Mobilidade (1)
- Poesía (179)
- Política (70)
- Relatos (4)
- Sexualidade (3)
- Soberanismo e autonomismo (17)
- Traduções (2)
domingo, 29 de janeiro de 2012
Quiero más ver el to cuerpu desnudu y cenciellu na cama que los corazones de xicolate nos escaparates del Corte Inglés.
Non, nun creo en San Valentín.
Nun voi mercate corazones de xicolate,
nin dedicate un cantar na radio local.
Quiero más nun saber nada de ti güei.
Quiero más que güei nun me llames.
Nun quiero pensar que'l nuesu amor ye eso:
Un productu d'escaparate del Corte Inglés.
Nun creo nel ánxel primorriverista
que col arcu y les fleches
quier pintanos un mundu rosa,
grande y llibre.
El nuesu amor nun foi nunca rosa.
Foi verde d'esperanza,
negru de cueru y llátigu,
de sexu xabaz.
Foi mariellu de confianza,
coloráu d'ira.
Foi, finalmente,
tresllúcidu de desamor,
opacu de desilusión.
Pa xorrecer, dacuando, verde
como un áve fénix.
Pero nun foi nunca rosa.
Quiero más esperar a mañana,
a que too seya normal y porque sí.
Ver la to desnudez cenciella na cama.
Quiero más sintir la to piel mañana,
cuando too seya normal y porque sí.
Calecer embaxo tuyo,
entrar en ti.
Selequino.
Porque sabes que siempre sólo se me dio bien querete a destiempu.
Porque nin a ti nin a mi nos presten los amores heróicos, y sí los amores cotidianos.
Uviéu, domingu 21-1-12
(de: http://juancarlosboveriarte.blogspot.com/2011/10/pere-pruna-y-las-mujeres-desnudas.html
Apátrida
Ben sei qu'a patria
nun é úa bandeira,
nun é un himno,
nun é úa consigna.
Ben sei qu'a patria é un orixe,
un destín,
un recordo,
úa llingua.
Y eu, que conocín a túa llingua,
que compartín el tou destín,
que volvín al orixe,
eu, qu'inda nun esqueicín,
tuven y xa nun teño patria.
Recorrín os valles del tou corpo,
bebín dos regueiros intermamarios
que baxaban hasta a intimidá del tou sexo
condo nos amábamos.
Conocín el tou corpo,
conocín os tous oyos,
a túa llingua húmeda
qu'era llingua na mía boca.
Conociche el meu corpo,
conociche as mías maos,
os meus didos y a mía llingua
que foron didos y llingua nel tou sexo.
Esqueicín os tous soños,
qu'eran muitos.
Esqueiciche os meus medos,
que nun eran poucos.
Fun sen ser,
y condo xa nun eras quixen que foras.
Estoupóu a guerra,
nun garréi el fusil.
Afuxín.
Afuxín del tou corpo,
afuxiche dos meus chuchos,
afuxín dos tous soños y dos tous medos,
afuxiche dos meus medos y dos meus soños.
Quixen exiliarme de ti,
peró naide nun me deu asilo.
Quixen volver a ti,
peró nun houbo amnistía.
Esqueicinte.
Esqueicinte dafeito.
Peró condo toco cos meus didos nel peto, nel llugar unde chuchache vei tanto, árdeme a queimadura que me deixaron os tous llabios nel corazón.
Uviéu, domingo 18-12-11
nun é úa bandeira,
nun é un himno,
nun é úa consigna.
Ben sei qu'a patria é un orixe,
un destín,
un recordo,
úa llingua.
Y eu, que conocín a túa llingua,
que compartín el tou destín,
que volvín al orixe,
eu, qu'inda nun esqueicín,
tuven y xa nun teño patria.
Recorrín os valles del tou corpo,
bebín dos regueiros intermamarios
que baxaban hasta a intimidá del tou sexo
condo nos amábamos.
Conocín el tou corpo,
conocín os tous oyos,
a túa llingua húmeda
qu'era llingua na mía boca.
Conociche el meu corpo,
conociche as mías maos,
os meus didos y a mía llingua
que foron didos y llingua nel tou sexo.
Esqueicín os tous soños,
qu'eran muitos.
Esqueiciche os meus medos,
que nun eran poucos.
Fun sen ser,
y condo xa nun eras quixen que foras.
Estoupóu a guerra,
nun garréi el fusil.
Afuxín.
Afuxín del tou corpo,
afuxiche dos meus chuchos,
afuxín dos tous soños y dos tous medos,
afuxiche dos meus medos y dos meus soños.
Quixen exiliarme de ti,
peró naide nun me deu asilo.
Quixen volver a ti,
peró nun houbo amnistía.
Esqueicinte.
Esqueicinte dafeito.
Peró condo toco cos meus didos nel peto, nel llugar unde chuchache vei tanto, árdeme a queimadura que me deixaron os tous llabios nel corazón.
Uviéu, domingo 18-12-11
quinta-feira, 20 de outubro de 2011
Premios Príncipe ¿pra qué?
Chégame un correo de qu'hoi se suspenden as clases, por motivos de seguridá, con motivo da visita de Leonard Cohen. Poño a tele y sinto dicir qu'os príncipes d'Asturias chegan mañá a Uviéu, y penso «¿pero xa son outra vez os Premios?». Efectivamente, sí. Sempre que chegan os Premios Príncipe aparece a eterna discusión, se os Premios sirven pra visualizar Asturias nel plano internacional ou namáis pra visualizar en España á Casa Real, pra vender qu'a Casa Real realmente (perdón pola rebundancia) xoga un papel na sociedá española y, en particular, na sociedá asturiana. El ano pasado discutindo con úa amiga sobre esto toméi a molestia de consultar a páxina www.prensaescrita.com, unde aparecen as edicióis dixitales dos principales rotativos del mundo. Miréi con especial interés os diarios dos países fronteirizos con España (Francia, Portugal y Marruecos) y colos países d'América Llatina, en especial aquellos que como Cuba ou Arxentina tein úa vinculación especial con Asturias, ademáis de dalgún rotativo de Senegal ou Mozambique. Este ano decidín nun tomarme esa molestia, deixo el enllaz y quen quira que se tome el trabayo de mirallos.
A conclusión á que cheguéi el ano pasado é que fora d'España, os medios de comunicación nun se fain eco dos Premios Príncipe d'Asturias, nin sequera naquellos países d'unde proceden dalgús dos premiados, tampouco esos países unde as comunidades asturianas son numerosas (repito, este ano nun me toméi ese trabayo, peró quen quira pode mirallo y comprobará qu'este ano a cousa nun cambía).
Ta ben, el reconocemento internacional é importante peró nun é el único indicador del éxito ou fracaso d'úa ceremonia como a entrega dos Premios Príncipe. Estos premios tamén tein como obxetivo esparder el conocemento, fer qu'a ciudadanía conoza y reconoza os avances nas lletras, nas cencias, na política... dos premiados. Ben, máis allá de Leonard Cohen (quiciabes ún dos máis mediáticos dos premiados este ano), Fernando Alonso ou a Selección Española (os máis mediáticos del ano pasado y del anterior), Woody Allen y algún máis ¿daquén sabería dicirme a quén premiaron nos últimos anos? ¿Realmente os Premio Príncipe dan a conocer entre a población asturiana os avances das lletras, a cultura, a cencia, a política ou a economía? A xente que vei al Auditorio vei a ver se ve el último modelo de Letizia Ortiz ou se ve a «daquén famoso». Eso sí, naide sabe quén son os premiados, peró todos saben que vein os príncipes y que cua súa visita tán «fendo muito» por Asturias. Ademáis da mao dos Premios Príncipe vén el Pueblo Ejemplar de Asturias, un galardón nel qu'os pueblos, fundamentalmente, compiten pra darse a conocer. Muitos aseguran qu'os pueblos premiados vén el sou turismo acrecentado, peró ese crecemento del turismo é puntual (hoi naide s'acorda de que Veiga, Navia, foi pueblo exemplar nel 1995, y polo tanto nun afecta nel turismo). Por outra banda, ver cómo un pueblo aspira (como Ortigueira, Cuaña) un ano tras d'outro a un premio qu'a forza de que lo recibira xa medio Asturias perde peso, y ver cómo eso articula búa parte das políticas dos Conceyos (en detrimento dos demás pueblos que nun aspiramos a este galardón), fai a ún prantiarse se el relativo beneficio d'este premio al galardonado xustifica el detrimento que por ello sufrimos os pueblos que nun aspiramos a él.
En definitiva, ¿máis allá de ver cómo Felipe de Borbón y Letizia Ortiz ganan os garbanzos, qué utilidá tén a visita dos heredeiros dos monarcas a Asturias?
quinta-feira, 29 de setembro de 2011
segunda-feira, 22 de agosto de 2011
Por colquer medio necesario.
Quando eu sou tratado criminosamente, esse criminoso não tem direito de dizer como devo me livrar delehttp://www.youtube.com/watch?v=2x8KgPf8Pq0&NR=1
Malcolm X
A chegada del papa Benedicto XVI a Madrid parece ser a escusa perfecta pra establecer un estado policial unde se supuía qu'había un estado de dereto. Al calor d'úa serie de manifestacióis laicistas, dos acampados nas Xornadas Mundiales da Mocedá católica, da visita del xefe de estado del Estado Ciudá del Vaticano y dirixente máximo del catolicismo, dellos nembros del Corpo Nacional de Policía (desconozo se col apoyo ou non dos sous superiores, tanto policiales como políticos) prefiren comportarse como matóis en cunta de fello como policías, a xuicio de lo que se pode ver neste vídeo, unde úa parexa que camina pola caye (parece que volvían d'úa mani) é agredida sen mediar palabra. De paso, un periodista que cubre el suceso é tamén agredido (supuemos que nun é políticamente correcto retratar os abusos policiales).
www.youtube.com/watch?v=9zJCgUu5mtE
Despós de comprobar nel principal foro d'internet d'España pra policías os apoyos masivos a este tipo d'actuacióis, imaxino que máis d'un policía, y en especial os antidisturbios, se verán reflexados nel proceder del sou compañeiro. Resulta imposible esqueicer as palabras del activista negro Malcolm X condo dicía «se un can morde a un negro, el negro debe matar al can, seña este un can de policía ou un can de caza. Tamén se é un can de dúas patas, que xoga al can con él». Non, nun tamos dende aquí chamando á lluita armada (que nun nos zarren tan pronto el blogue, que será pouca cousa, peró xa ye tomamos cariño), tamos reivindicando el xusto dereto al autodefensa. Nun estado normal, é el Goberno, a través dos corpos policiales, el que garantiza a integridá física dos ciudadanos. ¿Peró qué pasa condo son os corpos policiales os qu'atentan contra a integridá física da xente? ¿Qué pasa condo ser policía val d'escusa pr'apalear a dous mozos que van pola caye y a un periodista que se atravesa pol medio? ¿Qué pasa condo é a policía municipal la qu'apalea a un mozo por vender cedés y, por qué callallo, por ser negro?
Os medios de comunicación, us máis qu'outros, pretenden asustarnos y meternos medo, falan con desprecio dos perroflautas (a lo primeiro perroflautas eran os acampados na Plaza del Sol, na Plaça Catalunya, na Escandalera, na Praza do Obradoiro... agora xa son perroflautas os que participan en manifestacióis laicas, y ben pronto veremos como a espresión s'estende pra todos os que nun creamos nesa España
Ésta é úa situación que, a xulgar polas reaccióis de policías nos sous foros, y á inactividá dos responsables políticos, vei repetirse. Y ún nun pode esqueicer os disturbios de Londres, emprincipiados pola morte a maos da Policía británica d'un mozo d'estrarradio, negro, visualizándose a violencia racial por parte da Policía. Y ser negro nun é solo ter un color de pel (daquén dicía qu'Obama nun é negro, é un branco de color negro), ser negro é úa situación, un estatus social, un rol social. Y se pensan tratarnos como negros igual tein que recordar el que dicía Malcolm X:
Eles sentem que estão num Estado policial. Eles se tornan hostis à polícia. Eles sentem que a polícia está contra eles. E esses pensamentos, frustrações e apreensões fazem os negros buscarem meios de se defenderem caso a polícia passe demais do límite.
segunda-feira, 27 de junho de 2011
Teoria geral do ex-amigo (Pedro Mexia)
Vei xa algún tempo que vin nel Facebook d'úa amiga un artículo mui curioso del diario portugués Público, firmado por Pedro Mexia y titulado «Teoria geral do ex-amigo». Por distintas razóis este artículo, que xa nel sou día me parecéu mui interesante, hoi téñolo máis presente que nunca, y penso que, a falta del qu'eu poda dicir sobre os ex-amigos, as palabras de Pedro Mexia son sin duda máis interesantes qu'as mías.
Chócame, con todo, el apreciación que fai sobre Podhoretz al considerar que romper úa amistá por discordancias políticas é daqué atípico. Entre toda a xente que, d'ún xeito ou outro participa en política, creo que nun conozo a naide que nun perdera ún ou varios amigos por discordancias ou por praxis políticas confrontadas. En colquer caso, coincido con Mexia condo dice qu'el que realmente nun soportan as amistades son as traicióis, os enganos y as ausencias.

A amizade é uma esperiência mais frequente que o amor, mas todos os dias ouvimos histórias sobre ex-maridos e ex-namoradas, ao passo que pouca gente fala dos ex-amigos. E ao nosso lado há amizades que acabam, como uma implosião de um edifício em ruínas, estrépito abafado e uma grande nuvem de pó. Disso fica apenas um grande silêncio.
As pessoas não gostam de reconhecer que a amizade é um laço frágil. A mitologia diz que os amigos são indestrutíveis e eternos. Há por isso um grau de decepção no fim de uma amizada que cobre de vergonha os envolvidos. Uma paixão amorosa está umbilicalmente ligada a dimensões mais superficiais e passageiras, como o aspecto físico ou o desejo sexual. Quando o amor acaba a tragédia é minimizada porque já sabíamos que "o amor acaba". O fim de uma amizade é uma surpresa mais chocante. Quando uma amizade acaba temos que reconhecer, contrariados, que a amizade, como o amor, é uma eternidade fraudulenta.
Norman Podhoretz escreveu uma curiosa biografia chamada Ex-Friends (2000), em que explica como se zangou com todos os seus amigos do meio intelectual americano. No caso de Podhoretz, as amizadas terminaran por discordâncias políticas. Creio que é um motivo atípico. A amizade suporta bem opiniões divergentes. Eis o que uma amizada não aguenta: deslealtades, traições, aunsências, crueldades, competições, impiedades. Já passei por algumas rupturas violentas, e sei que as amizades acaba porque pomos em causa o carácter do amigo (e ele o nosso). Reparem que não me refiro a amizades que se desvanecem, à intensidade que dismunui, as pessoas coas que vamos perdendo contacto aos poucos, sem premiditação, só porque mudaram os nossos hábitos ou as nossas circunstâncias. De tempos a tempos, todos temos amigos dos que já não somos amigos. Mas isso é muito diferente de um ex-amigo.
Um ex-amigo é alguém a quem um dia entregamos as chaves todas que tínhamos. Teve acceso total às nossas ideias e emoções. Um ex-amigo foi sempre um amigo íntimo. É isso o que explica o decoro antiquado com que evitamos o assunto. O ex-amigo representa um juízo ético errado. É uma mancha humana. Um momento em que nos enganamos completamente sobre a humanidade, ou sobre um humano en concreto. É fácil dicermos "eu achava que estaba apaixoado" e garantimos que confundimos o amor com uns olhos azuis. Mas com um amigo, que é um peixe de águas profundas, não temos essa desculpa. Quem é que diz "eu achava que era amigo de ele"? O fim de uma paixão revela um erro comum. O fim de uma amizade é um erro pessoal, sem direito a perguntas.
O ex-amigo nunca nos é indiferente. Uma das minhas regras sagradas é que nunca digo mal de um ex-amigo. Isso é tanto mais estranho quanto sou capaz de dizer mal de um amigo, em casos graves. Mas um ex-amigo é como uma investigação policial inconclusiva. É um caso arquivado por desitência e que pesa na consciência. Se eu criticasse um ex-amigo é como se ele ainda fose meu amigo. E isso seria uma sensação incómoda. Ao mesmo tempo, o ex-amigo não é esactamente un inimigo. É um fantasma, uma assombração de que nos lembramos sempre, como lembramos as mulheres que amamos. O amigo entrou na Cidade Proibida e agora não nos perdoamos que ele tenha visto os leões e os archeiros. Quando nos arrepentimos de uma intimidade sexual, deitamos as culpas para a locura temporária que é o desejo. Más nunca perdoamos o entusiasmo lúcido com que fizemos um amigo e despois o perdemos. Não estamos sequer arrepentidos: estamos tristes com uma tristeza mais suportavel e mais duraroura que a tristeza amorosa.
Quando nos cruzamos com un ex-amigo e não nos cumprimentamos, pesa no coração o logro que é a fraternidade. Sem a qual a igualdade e a liberdade afinal não valen nada.
Chócame, con todo, el apreciación que fai sobre Podhoretz al considerar que romper úa amistá por discordancias políticas é daqué atípico. Entre toda a xente que, d'ún xeito ou outro participa en política, creo que nun conozo a naide que nun perdera ún ou varios amigos por discordancias ou por praxis políticas confrontadas. En colquer caso, coincido con Mexia condo dice qu'el que realmente nun soportan as amistades son as traicióis, os enganos y as ausencias.

A amizade é uma esperiência mais frequente que o amor, mas todos os dias ouvimos histórias sobre ex-maridos e ex-namoradas, ao passo que pouca gente fala dos ex-amigos. E ao nosso lado há amizades que acabam, como uma implosião de um edifício em ruínas, estrépito abafado e uma grande nuvem de pó. Disso fica apenas um grande silêncio.
As pessoas não gostam de reconhecer que a amizade é um laço frágil. A mitologia diz que os amigos são indestrutíveis e eternos. Há por isso um grau de decepção no fim de uma amizada que cobre de vergonha os envolvidos. Uma paixão amorosa está umbilicalmente ligada a dimensões mais superficiais e passageiras, como o aspecto físico ou o desejo sexual. Quando o amor acaba a tragédia é minimizada porque já sabíamos que "o amor acaba". O fim de uma amizade é uma surpresa mais chocante. Quando uma amizade acaba temos que reconhecer, contrariados, que a amizade, como o amor, é uma eternidade fraudulenta.
Norman Podhoretz escreveu uma curiosa biografia chamada Ex-Friends (2000), em que explica como se zangou com todos os seus amigos do meio intelectual americano. No caso de Podhoretz, as amizadas terminaran por discordâncias políticas. Creio que é um motivo atípico. A amizade suporta bem opiniões divergentes. Eis o que uma amizada não aguenta: deslealtades, traições, aunsências, crueldades, competições, impiedades. Já passei por algumas rupturas violentas, e sei que as amizades acaba porque pomos em causa o carácter do amigo (e ele o nosso). Reparem que não me refiro a amizades que se desvanecem, à intensidade que dismunui, as pessoas coas que vamos perdendo contacto aos poucos, sem premiditação, só porque mudaram os nossos hábitos ou as nossas circunstâncias. De tempos a tempos, todos temos amigos dos que já não somos amigos. Mas isso é muito diferente de um ex-amigo.
Um ex-amigo é alguém a quem um dia entregamos as chaves todas que tínhamos. Teve acceso total às nossas ideias e emoções. Um ex-amigo foi sempre um amigo íntimo. É isso o que explica o decoro antiquado com que evitamos o assunto. O ex-amigo representa um juízo ético errado. É uma mancha humana. Um momento em que nos enganamos completamente sobre a humanidade, ou sobre um humano en concreto. É fácil dicermos "eu achava que estaba apaixoado" e garantimos que confundimos o amor com uns olhos azuis. Mas com um amigo, que é um peixe de águas profundas, não temos essa desculpa. Quem é que diz "eu achava que era amigo de ele"? O fim de uma paixão revela um erro comum. O fim de uma amizade é um erro pessoal, sem direito a perguntas.
O ex-amigo nunca nos é indiferente. Uma das minhas regras sagradas é que nunca digo mal de um ex-amigo. Isso é tanto mais estranho quanto sou capaz de dizer mal de um amigo, em casos graves. Mas um ex-amigo é como uma investigação policial inconclusiva. É um caso arquivado por desitência e que pesa na consciência. Se eu criticasse um ex-amigo é como se ele ainda fose meu amigo. E isso seria uma sensação incómoda. Ao mesmo tempo, o ex-amigo não é esactamente un inimigo. É um fantasma, uma assombração de que nos lembramos sempre, como lembramos as mulheres que amamos. O amigo entrou na Cidade Proibida e agora não nos perdoamos que ele tenha visto os leões e os archeiros. Quando nos arrepentimos de uma intimidade sexual, deitamos as culpas para a locura temporária que é o desejo. Más nunca perdoamos o entusiasmo lúcido com que fizemos um amigo e despois o perdemos. Não estamos sequer arrepentidos: estamos tristes com uma tristeza mais suportavel e mais duraroura que a tristeza amorosa.
Quando nos cruzamos com un ex-amigo e não nos cumprimentamos, pesa no coração o logro que é a fraternidade. Sem a qual a igualdade e a liberdade afinal não valen nada.

sábado, 25 de junho de 2011
Manifesto zapatista.

Nun morrerá a flor da palabra. Poderá morrer el rostro oculto de quen la noma hoi, peró a palabra que veu dende el fondo da historia y da terra xa nun poderá ser arrancada pola soberbia del poder.
Nosoutros nacimos da noite. Nella vivimos. Morreremos nella. Peró a lluz ha ser mañá prá os máis, pra todos aquellos qu'hoi choran a noite, pra quen se nega el día, pra quen é regalo a morte, pra quen ta prohibida a vida. Pra todos a lluz. Pra todos todo. Pra nosoutros el dolos y el angustia, pra nosoutros el alegre rebeldía, pra nosoutros el futuro negado, pra nosoutros a dignidá insurrecta. Pra nosoutros nada.
A nosa lluita é por fernos escuitar, y el mal goberno berra soberbia y tapa con cañóis os sous ouguidos.
A nosa lluita é pola fame, y el mal goberno regala plomo y papel a os estómagos dos nosos fiyos. A nosa lluita é por un techo digno, y el mal goberno destruye a nosa casa y a nosa historia.
A nosa lluita é pol saber, y el mal goberno reparte inorancia y desprecio.
A nosa lluita é pola terra, y el mal goberno uferta cementerios.
A nosa lluita é por un trabayo xusto y digno, y el mal goberno merca y vende corpos y vegonzas.
A nosa lluita é pola vida, y el mal goberno uferta morte como futuro.
A nosa lluita é pol respeto al noso dereto a gobernar y gobernarnos, y el mal goberno impón a os máis a llei dos menos.
A nosa lluita é pola llibertá pral pensamento y el caminar, y el mal goberno pon cárceles y tumbas.
A nosa lluita é pola xustica, y el mal goberno chíase de criminales y asesinos.
A nosa lluita é pola historia, y el mal goberno propón esqueizo.
A nosa lluita é pola Patria, y el mal goberno soña cua bandeira y a llingua estranxeiras.
A nosa lluita é pola paz, y el mal goberno anuncia guerra y destrucción.
Teito, terra, trabayo, pan, salú, educación, independencia, democracia, llibertá, xusticia y paz. Éstas foron as nosas bandeiras na madrugada de 1994. Éstas foron as nosas demandas na llarga noite dos 500 anos. Éstas son, hoi, as nosas esixencias.
El noso sangre y a palabra de noso prenderon un llume pequenín nel monte y caminámoslo camín da casa del poder y del dieiro. Ermaos d'outras razas y outras llinguas, d'outro color y mesmo corazón, cuidaron a nosa lluz y nella bebieron os sous respectivos fougos.
Veu el poderoso a apagarnos col sou soprido forte, peró a nosa lluz crecéuse noutras lluces. Soña el rico con apagar a lluz primeira. É inútil, hai xa muitas lluces y todas son primeiras.
Quer el soberbio apagar úa rebeldía qu'a súa inorancia ubica nel ameicer de 1994. Peró a rebeldía qu'hoi ten cara moura y llingua verdadeira, nun nacéu agora. Antias falóulo con outras llinguas y en outras terras. Muitos montes y muitoas historias caminóu a rebeldía contra a inxusticia. Falóu xa en llingua náhuatl, paipai, kiliwa, cúcapa, cochimi, kumiai, yuma, seri, chontal, chinanteco, pame, chichimeca, otomí, mazahua,
matlazinca, ocuilteco, zapoteco, solteco, chatino, papabuco, mixteco, cuicateco, triqui, amuzgo, mazateco, chocho,
izcateco, huave, tlapaneco, totonaca, tepehua, popoluca, mixe, zoque, huasteco, lacandón, maya, chol, tzeltal, tzotzil, tojolabal, mame, teco, ixil, aguacateco, motocintleco, chicomucelteco, kanjobal, jacalteco, quiché, cakchiquel, ketchi, pima, tepehuán, tarahumara, mayo, yaqui, cahíta, ópata, cora, huichol, purépecha y kikapú.
Falóu y fala el castellano. A rebeldía nun é cousa de llingua, é cousa de dignidá y de ser humanos.
Mátannos por trabayar, mátannos por vivir. Nun hai sito pra nosoutros nel mundo del poder. Por lluitar han matarnos, peró asina fairémonos un mundo unde entremos todos y todos vivamos sen morte na palabra. Queren quitarnos a terra pra que xa nun teña piso el noso paso. Queren quitarnos a historia pra que nel esqueizo morra a nosa palabra. Nun nos queren indios. Mortos quérennos.
Pral poderoso el noso silencio foi el sou deseo. Callando morríamos, sen palabra nun esistíamos. Lluitamos pra falar contra el esqueizo, contra a morte, pola memoria y pola vida. Lluitamos pol medo a morrer á morte del esqueizo.
Falando nel sou corazón indio, a Patria sigue digna y con memoria.
Subcomandante Insurxente Marcos.
EXÉRCITO ZAPATISTA DE LLIBERACIÓN NACIONAL.

Assinar:
Postagens (Atom)